2.1. Υποστηριζόμενο Υλικό

To Debian δεν βάζει κάποιες απαιτήσεις υλικού πέρα από αυτές που έχουν ο πυρήνας του Linux ή του kFreeBSD και τα εργαλεία του GNU. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε αρχιτεκτονική ή πλατφόρμα στην οποία έχουν υλοποιηθεί ο πυρήνας του Linux ή του kFreeBSD, η libc, ο gcc κλπ. και για την οποία υπάρχει μια υλοποίηση του Debian μπορεί να τρέξει το Debian. Παρακαλούμε, δείτε τις σελίδες των υλοποιήσεων (Ports) στο https://www.buy-develop.eu.org/ports/arm/ για περισσότερες λεπτομέρειες για συστήματα της αρχιτεκτονικής 32-bit hard-float ARMv7 που έχουν δοκιμαστεί με το Debian GNU/Linux.

Δεν γίνεται μια προσπάθεια να περιγραφούν όλες διαφορετικές διαμορφώσεις υλικού που υποστηρίζονται για την αρχιτεκτονική 32-bit hard-float ARMv7, αντίθετα η ενότητα αυτή περιέχει γενικές πληροφορίες και δείκτες σε μέρη όπου μπορεί να βρει κανείς επιπρόσθετες πληροφορίες.

2.1.1. Υποστηριζόμενες Αρχιτεκτονικές

Το Debian GNU/Linux 12 υποστηρίζει εννέα (9) κύριες αρχιτεκτονικές και αρκετές παραλλαγές κάθε αρχιτεκτονικής γνωστές και ως «γεύσεις».

Αρχιτεκτονική Debian Designation Υποαρχιτεκτονική Γεύση
AMD64 & Intel 64 amd64    
Βασισμένη σε Intel x86 i386 προεπιλεγμένα μηχανήματα x86 προεπιλογή
Μόνο πεδία Xen PV xen
ARM armel Marvell Kirkwood και Orion marvell
ARM με hardware FPU armhf multiplatform armmp
64bit ARM arm64    
64bit MIPS (little endian) mips64el MIPS Malta 5kc-malta
Cavium Octeon octeon
Loongson 3 loongson-3
32bit MIPS (little endian) mipsel MIPS Malta 4kc-malta
Cavium Octeon octeon
Loongson 3 loongson-3
Power Systems ppc64el IBM POWER8 ή νεώτερα συστήματα  
64μπιτο IBM S/390 s390x IPL από VM-reader και DASD generic

To κείμενο αυτό καλύπτει την εγκατάσταση για την αρχιτεκτονική 32-bit hard-float ARMv7 που χρησιμοποιεί τον πυρήνα Linux. Αν ψάχνετε πληροφορίες για οποιαδήποτε από τις άλλες υποστηριζόμενες από το Debian αρχιτεκτονικές κοιτάξτε στις σελίδες Debian-Ports.

2.1.2. Τρεις διαφορετικές υλοποιήσεις ARM

Η αρχιτεκτονική ARM έχει εξελιχθεί με τα χρόνια και σύγχρονοι επεξεργαστές ARM παρέχουν χαρακτηριστικά που δεν είναι διαθέσιμα από παλιότερα μοντέλα. Το Debian παρέχει λοιπόν τρεις διαφορετικές υλοποιήσεις για την αρχιτεκτονική ARM για να προσφέρει την καλλίτερη δυνατή υποστήριξη για ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών μηχανημάτων:

  • υπό εγκατάσταση συστήματα Debian/armel με παλιότερους 32-μπιτους επεξεργαστές ARM χωρίς υποστήριξη για υλικό μονάδας floating point unit (FPU),

  • Η πλατφόρμα Debian/armhf δουλεύει μόνο για νεώτερους επεξεργαστές ARM 32-bit που υλοποιούν τουλάχιστον την αρχιτεκτονική ARMv7 με την έκδοση 3 των προδιαγραφών του ARM vector floating point (VFPv3). Κάνει χρήση των επαυξημένων χαρακτηριστικών και των βελτιώσεων απόδοσης που είναι διαθέσιμα σ' αυτά τα μοντέλα.

  • Το Debian/arm64 δουλεύει σε 64-bit επεξεργαστές ARM που υλοποιούν τουλάχιστον την αρχιτεκτονικήARMv8.

Από τεχνική άποψη, όλοι οι διαθέσιμοι αυτή τη στιγμή επεξεργαστές ARM μπορούν να τρέξουν σε οποιαδήποτε από τις δυο καταστάσεις endian (big ή little), αλλά στην πράξη η τεράστια πλειοψηφία τους χρησιμοποιεί την κατάσταση little-endian. Όλοι οι επεξεργαστές Debian/arm64, Debian/armhf and Debian/armelυποστηρίζουν μόνο συστήματα little-endian ΑRM.

2.1.3. Παραλλαγές στον σχεδιασμό των ARM CPU και πολυπλοκότητα υποστήριξης

Τα συστήματα ARM είναι πολύ πιο ετερογενή από αυτά που βασίζονται στις αρχιτεκτονικές για υπολογιστές i386/amd64, με αποτέλεσμα η κατάσταση σχετικά με την υποστήριξή τους να μπορεί να γίνει αρκετά πολύπλοκη.

Η αρχιτεκτονική ARM χρησιμοποιείται κυρίως σε αποκαλούμενα σχέδια «system-on-chip» (SoC). Αυτά τα "συστήματα-σε-τσιπ" (SoC) σχεδιάζονται από πολλές διαφορετικές εταιρείες με εξαιρετικά ποικίλα στοιχεία υλικού ακόμα και για τη στοιχειώδη λειτουργικότητα που απαιτείται για να ξεκινήσει το σύστημα. Οι διεπαφές του υλισμικού του συστήματος έχουν προτοτυποιηθεί όλο και περισσότερο με τον χρόνο αλλά, ιδιαίτερα σε διεπαφές υλισμικού/εκκίνησης για παλιότερο υλικό, διαφέρουν πολύ, οπότε σε αυτά τα συστήματα ο πυρήνας του Linux θα πρέπει να φροντίσει για πολλά, εξαρτώμενα από το κάθε σύστημα, ζητήματα βασικού-επιπέδου που στον κόσμο των PC θα τα χειριζόταν το BIOS/UEFI της μητρικής.

Στην αρχή της υποστήριξης της αρχιτεκτονικής ARM στον πυρήνα του Linux, η ποικιλία του υλικού είχε σαν αποτέλεσμα την απαίτηση να υπάρχει ένας ξεχωριστός πυρήνας για κάθε σύστημα ARM σε αντίθεση με την εκδοχή «ένας-πυρήνας-κάνει-για-όλα» για συστήματα PC. Καθώς η προσέγγιση αυτή δεν προσφέρει κλιμάκωση για έναν μεγάλο αριθμό διαφορετικών συστημάτων, έχει γίνει αρκετή δουλειά ώστε να είναι εφικτή η εκκίνηση με έναν μοναδικό πυρήνα ARM που να μπορεί να τρέχει σε διαφορετικά συστήματα ARM. Η υποστήριξη για νεώτερα συστήματα ARM υλοποιείται τώρα με έναν τρόπο που επιτρέπει την χρήση ενός τέτοιου πυρήνα για πολλαπλές πλατφόρμες, αλλά για αρκετά παλιότερα συστήματα απαιτείται ακόμα ένας ξεχωριστός συγκεκριμένος πυρήνας. Εξαιτίας αυτού, η συνήθης διανομή Debian υποστηρίζει την εγκατάσταση σε έναν επιλεγμένο αριθμό τέτοιων παλιότερων συστημάτων ARM, μαζί με τα νεώτερα συστήματα που υποστηρίζονται από πυρήνες ARM πολλαπλών πλατφορμών (που ονομάζονται «armmp») στην Debian armhf.

2.1.4. Πλατφόρμα υποστηριζόμενες από το Debian/armhf

Τα ακόλουθα συστήματα είναι γνωστόν ότι δουλεύουν με το Debian/armhf χρησιμοποιώντας έναν πυρήνα για πολλαπλές πλατφόρμες (armmp):

Freescale MX53 Quick Start Board (MX53 LOCO Board)

Η IMX53QSB είναι μια μητρική ανάπτυξης που βασίζεται στο i.MX53 SoC.

Versatile Express

Η Versatile Express είναι μια σειρά μητρικών ανάπτυξης από την ARM που συνίσταται σε μια βασική μητρική (baseboard) η οποία μπορεί να εφοδιαστεί με διάφορες θυγατρικές CPU.

Μερικές συγκεκριμένες μητρικές και embedded συστήματα βασισμένα στο Allwinner sunXi

Ο πυρήνας armmp υποστηρίζει αρκετές μητρικές ανάπτυξης και εμβαπτισμένα συστήματα που βασίζονται στα συστήματα SoC Allwinner A10 (κωδικό όνομα αρχιτεκτονικής «sun4i»), A10s/A13 (κωδικό όνομα αρχιτεκτονικής «sun5i»), A20 (κωδικό όνομα αρχιτεκτονικής «sun7i»), A31/A31s (κωδικό όνομα αρχιτεκτονικής «sun6i») και A23/A33 (μέλος της οικογένειας «sun8i»). Πλήρης υποστήριξη από τον εγκαταστάτη (περιλαμβανομένης της πρόβλεψης παροχής έτοιμων εικόνων καρτών SD με τον εγκαταστάτη) είναι διαθέσιμη αυτή τη στιγμή φια τα ακόλουθα βασισμένα στην sunXi συστήματα:

  • Cubietech Cubieboard 1 + 2 / Cubietruck

  • LeMaker Banana Pi και Banana Pro

  • LinkSprite pcDuino και pcDuino3

  • Olimex A10-Olinuxino-LIME / A20-Olinuxino-LIME / A20-Olinuxino-LIME2 / A20-Olinuxino Micro / A20-SOM-EVB

  • Xunlong OrangePi Plus

Υποστήριξη συστήματος για βασισμένες σε sunXi συσκευές Allwinner περιορίζεται σε οδηγούς και πληροφορίες για το δέντρο-συσκευών που είναι διαθέσιμα στον βασικό πυρήνα του Linux. Διάφορα δέντρα πυρήνων για συγκεκριμένους κατασκευαστές (τέτοια όπως τα SDK πυρήνων για Allwinner) και η σειρά στο linux-sunxi.org πυρήνων 3.4 που έχουν προκύψει από το android δεν υποστηρίζονται από το Debian.

Η βασική έκδοση του πυρήνα του Linux υποστηρίζει γενικά σειριακή κονσόλα, ethernet, SATA, USB και κάρτες MMC/SD-cards σε συστήματα-σε-τσιπ Allwinner A10, A10s/A13, A20, A23/A33 and A31/A31s SoCs. Το επίπεδο υποστήριξης για τοπικές οθόνες (HDMI/VGA/LCD) και υλικό ήχου ποικίλει μεταξύ των συγκεκριμένων συστημάτων. Για τα περισσότερα συστήματα, ο πυρήνας δεν έχει εγγενή υποστήριξη για οδηγούς καρτών γραφικών αλλά αντίθετα χρησιμοποιεί την υποδομή «simplefb»με την οποία ο φορτωτής εκκίνησης ξεκινά την οθόνη και ο πυρήνας απλά επαναχρησιμοποιεί τον από πριν εκκινημένο framebuffer. Αυτό δουλεύει, γενικά, αρκετά καλά αν και έχει σαν αποτέλεσμα κάποιους συγκεκριμένους περιορισμούς (η ανάλυση της οθόνης δεν μπορεί ν αλλάξει "on the fly" και η διαχείρηση ενέργειας της οθόνης δεν είναι εφικτή).

Η μνήμη flash στη μητρική που έχει σαν στόχο να χρησιμοποιείται ως μια συσκευή μαζικής αποθήκευσης υπάρχει γενικά σε δυο βασικές εκδοχές συστημάτων βασισμένων σε sunXi: raw NAND flash και eMMC flash. Οι περισσότερες παλιότερες μητρικές που βασίζονται στην sunXi με flash storage στη μητρική χρησιμοποιούν raw NAND flash για την οποία δεν υπάρχει υποστήριξη γενικά στον βασικό πυρήνα και συνεπώς ούτε και στο Debian. Ένας αριθμός νεώτερων συστημάτων χρησιμοποιούν eMMC flash αντί της raw NAND flash. Ένα τσιπ eMMC flash εμφανίζεται σαν μια γρήγορη, μη αποσπόμενη κάρτα SD και υποστηρίζεται με τον ίδιο τρόπο όπως και μια συνηθισμένη κάρτα SD card. .

Ο εγκαταστάτης περιέχει βασική υποστήριξη για έναν αριθμό συστημάτων βασισμένων στην sunXi που δεν αναφέρονται παραπάνω, αλλά γενικά δεν είναι δοκιμασμένος σ' αυτά τα συστήματα καθώς το Debian project δεν έχει πρόσβαση στο αντίστοιχο υλικό. Μη προ-κατασκευασμένες εικόνες καρτών SD με τον εγκαταστάτη παρέχονται γι' αυτά τα συστήματα. Μητρικές ανάπτυξης με τέτοια περιορισμένη υποστήριξη περιλαμβάνουν:

  • Olimex A10s-Olinuxino Micro / A13-Olinuxino / A13-Olinuxino Micro

  • Sinovoip BPI-M2 (A31s-based)

  • Xunlong Orange Pi (A20-based) / Orange Pi Mini (A20-based)

Επιπρόσθετα από τα συστήματα SoC που αναφέρονται παραπάνω, ο εγκαταστάτης διαθέτει πολύ περιορισμένη υποστήριξη για το σύστημα-σε-τσιπ Allwinner H3 και έναν αριθμό μητρικών που βασίζονται σ' αυτό. Η υποστήριξη στην κύρια έκδοση του πυρήνα για το σύστημα H3 είναι σε μεγάλο βαθμό ακόμα σε ανάπτυξη τη στιγμή του "παγώματος" της έκδοσης του Debian 9, οπότε ο εγκαταστάτης υποστηρίζει μόνο σειριακή κονσόλα, MMC/SD και τον ελεγκτή host USB σε συστήματα βασισμένα στο H3. Δεν υπάρχει οδηγός για την θύρα ethernet που είναι στη μητρική ακόμα, οπότε η παροχή δικτύου είναι εφικτή μόνο με έναν προσαρμογέα USB ethernet ή έναν προσαρμογέα USB για wifi. Συστήματα βασισμένα στο H3 για τα οποία είναι διαθέσιμη μια τέτοια πολύ βασική υποστήριξη του εγκαταστάτη περιλαμβάνουν:

  • FriendlyARM NanoPi NEO

  • Xunlong Orange Pi Lite / Orange Pi One / Orange Pi PC / Orange Pi PC Plus / Orange Pi Plus / Orange Pi Plus 2E / Orange Pi 2

NVIDIA Jetson TK1

Η NVIDIA Jetson TK1 είναι μια μητρική ανάπτυξης βασισμένη σε έναν μικροεπεξεργαστή Tegra K1 (γνωστό επίσης ως Tegra 124). Ο μικροεπεξεργαστής Tegra K1 διαθέτει μία τετραπύρηνη 32-μπιτη CPU ARM Cortex-A15 και μια GPU Kepler (GK20A) με 192 πυρήνες CUDA. Άλλα συστήματα που βασίζονται στον μικροεπεξεργαστή Tegra 124 μπορεί επίσης να δουλεύουν.

Seagate Personal Cloud και Seagate NAS

Οι συσκευές Seagate Personal Cloud και Seagate NAS είναι συσκευές NAS που βασίζονται στην πλατφόρμα Armada 370 της Marvell. Το Debian υποστηρίζει τα συστήματα Personal Cloud (SRN21C), Personal Cloud 2-Bay (SRN22C), Seagate NAS 2-Bay (SRPD20) και Seagate NAS 4-Bay (SRPD40).

SolidRun Cubox-i2eX / Cubox-i4Pro

Η σειρά Cubox-i είναι ένα σύνολο από μικρά, κυβόσχημα συστήματα που βασίζονται στην οικογένεια συστημάτων-σε-τσιπ Freescale i.MX6. Υποστήριξη για συστήματα για τη σειρά Cubox-i περιορίζεται σε οδηγούς και πληροφορίες για το δέντρο-συσκευών διαθέσιμων στην κύρια έκδοση του πυρήνα του Linux· σειρά πυρήνων Freescale 3.0 για τα συστήματα Cubox-i δεν υποστηρίζεται από το Debian. Διαθέσιμοι οδηγοί στην κύρια έκδοση του πυρήνα περιλαμβάνουν σειριακή κονσόλα, USB, κάρτες MMC/SD και υποστήριξη οθόνης με χρήση HDMI (κονσόλα και X11). Εκτός από αυτά, υποστηρίζεται και η θύραeSATA στο σύστημα Cubox-i4Pro.

Wandboard

Τα συστήματα Wandboard Quad, Dual και Solo είναι μητρικές ανάπτυξης βασισμένα στο σύστημα-σε-τσιπ Freescale i.MX6 Quad. Η υποστήριξη των συστημάτων περιορίζεται σε οδηγούς και πληροφορίες για το δέντρο-συσκευών διαθέσιμων από την κύρια έκδοση του πυρήνα του Linux· οι σειρές πυρήνων 3.0 και 3.10 συγκεκριμένα για συστήματα wandboard από τον ιστότοπο wandboard.org δεν υποστηρίζονται από το Debian. Η κύρια έκδοση πυρήνα περιλαμβάνει υποστήριξη οδηγών για σειριακή κονσόλα, οθόνη με χρήση HDMI (κονσόλα και X11), ethernet, USB, MMC/SD, SATA (μόνο για συστήματα Quad) και αναλογικό ήχο. Υποστήριξη για τις άλλες επιλογές ήχου (S/PDIF, HDMI-Audio) και για το άρθρωμα για το ενσωματωμένο στη μητρική WLAN/Bluetooth δεν έχει δοκιμαστεί για την έκδοση Debian 9.

Γενικά η υποστήριξη των πολλαπλών πλατφορμών ARM στον πυρήνα του Linux επιτρέπει την εκτέλεση του debian-installer σε συστήματα armhf που δεν αναφέρονται ρητά στην παραπάνω λίστα, στον βαθμό που ο πυρήνας που χρησιμοποιείται από τον debian-installer έχει υποστήριξη για τα συστατικά του προς εγκατάσταση συστήματος και είναι διαθέσιμο ένα αρχείο του δέντρο-συσκευών. Σ' αυτές τις περιπτώσεις,ο εγκαταστάτης μπορεί συνήθως να προσφέρει μια λειτουργική εγκατάσταση αλλά ίσως δεν είναι σε θέση να καταστήσει αυτομάτως το σύστημα εκκινήσιμο. Για να γίνει αυτό απαιτείται σε πολλές περιπτώσεις πληροφορία για το συγκεκριμένο σύστημα.

Όταν χρησιμοποιείτε τον debian-installer σε τέτοια συστήματα, ίσως χρειαστεί να καταστήσετε το σύστημα εκκινήσιμο με το χέρι, στο τέλος της εγκατάστασης, εκτελώντας, για παράδειγμα, τις αναγκαίες εντολές σε ένα κέλυφος που ξεκινά μέσα από τον debian-installer.

2.1.5. Πολλαπλοί Επεξεργαστές

Υποστήριξη πολλαπλών επεξεργαστών — γνωστή και σαν «συμμετρική πολυ-επεξεργασία» ή SMP — είναι διαθέσιμη για την αρχιτεκτονική αυτή. Ο συνηθισμένος πυρήνας του Debian 12 έχει μεταγλωττιστεί μευποστήριξη SMP-εναλλακτικών. Αυτό σημαίνει ότι ο πυρήνας θα ανιχνεύσει τον αριθμό των επεξεργαστών (ή των επεξεργαστικών πυρήνων) και θα απενεργοποιήσει αυτόματα την πολυεπεξεργασία σε μονοεπεξεργαστικά συστήματα.

Η ύπαρξη πολλαπών επεξεργαστών σε έναν υπολογιστή ήταν αρχικά ζήτημα μόνο σε υψηλών-επιδόσεων συστήματα εξυπηρετητών αλλά έγινε αρκετά διαδεδομένη στα πρόσφατα χρόνια σχεδόν παντού με την εισαγωγή των λεγόμενων «πολυπύρηνων» επεξεργαστών. Αυτοί περιέχουν δύο ή περισσότερες επεξεργαστικές μονάδες, που ονομάζονται «πυρήνες», σε έναν μοναδικό φυσικό μικροεπεξεργαστή.

2.1.6. Υποστήριξη Υλικού Γραφικών

Η υποστήριξη του Debian για γραφικές διεπαφές καθορίζεται από την υποκείμενη υποστήριξη που βρίσκεται στο σύστημα X11 του X.Org και στον πυρήνα. Στοιχειώδη γραφικά framebuffer παρέχονται από τον πυρήνα, ενώ τα περιβάλλοντα επιφάνειας εργασίας χρησιμοποιούν το σύστημα X11. Το αν είναι διαθέσιμα άλλα προχωρημένα χαρακτηριστικά γραφικών καρτών όπως η τρισδιάστατη επιτάχυνση από το υλικό ή η επιτάχυνση εικόνας από το υλικό (hardware-accelerated video), εξαρτάται από την συγκεκριμένη κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται στο σύστημα και σε μερικές περιπτώσεις από την εγκατάσταση επιπρόσθετων blobs «υλισμικού» (δείτε το Τμήμα 2.2, «Συσκευές που απαιτούν firmware»).

Σχεδόν όλα τα μηχανήματα ARM έχουν το υλικό των γραφικών ενσωματωμένο και όχι σε μια εξωτερική προς σύνδεση (plug-in) κάρτα. Μερικά μηχανήματα έχουν θέσεις επέκτασης που μπορούν να δεχθούν κάρτες γραφικών αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια. Υλικό που έχει σχεδιαστεί να είναι "headless" χωρίς καθόλου γραφικά είναι κάτι αρκετά κοινό. Παρ' όλο που η βασική υποστήριξη για framebuffer βίντεο που παρέχεται από τον πυρήναθα πρέπει να δουλεύει σε όλες τις συσκευές που έχουν γραφικά, γρήγορα 3διάστατα/3D γραφικά απαιτούν έτοιμους binary οδηγούς για να δουλέψουν. Η κατάσταση αυτή αλλάζει γενικά γρήγορα αλλά τη στιγμή της έκδοσης της bookworm υπάρχουν διαθέσιμοι σ' αυτήν ελεύθεροι οδηγοί της nouveau (Nvidia Tegra K1 SoC) και freedreno (Qualcomm Snapdragon SoCs). Άλλα είδη υλικού χρειάζονται μη-ελεύθερους οδηγούς από τρίτους.

Λεπτομέρειες για τις υποστηριζόμενες κάρτες γραφικών και συσκευές pointing μπορούν να βρεθούν στον σύνδεσμο https://wiki.freedesktop.org/xorg/. Το Debian 12 έρχεται με την έκδοση 7.7 του X.Org.

2.1.7. Υλικό Δικτυακής Σύνδεσης

Σχεδόν όλoι οι τύποι καρτών δικτύου (NIC) που υποστηρίζονται από τον πυρήνα του Linux πρέπει επίσης να υποστηρίζονται από το σύστημα εγκατάστασης. Οι διάφοροι οδηγοί (drivers) θα πρέπει κανονικά να φορτώνονται αυτόματα.

Στην αρχιτεκτονική 32-bit hard-float ARMv7, υποστηρίζονται οι περισσότερες ενσωματωμένες συσκευές Ethernet και παρέχονται αρθρώματα για επιπρόσθετες συσκευές PCI και USB.

2.1.8. Περιφερειακά και άλλο Υλικό

Το Linux υποστηρίζει μια μεγάλη ποικιλία από συσκευές υλικού όπως ποντίκια, εκτυπωτές, σαρωτές, και συσκευές PCMCIA/CardBus/ExpressCard και USB. Παρ' όλα αυτά, οι περισσότερες από τις συσκευές αυτές δεν είναι απαραίτητες κατά την εγκατάσταση του συστήματος.